Οι περισσότεροι γάμοι αποτελλούν επιβεβαιώση ενός δεσμού, που διέπεται αρχικά από αγάπη, κατανόηση, επικοινωνία και κυρίως κοινούς στόχους. Δυστυχώς, όμως, μετά από μερικά χρόνια, η σχέση του ζευγαριού, όταν το ζευγάρι, μάλιστα, βρίσκεται διαρκώς υπό την κοινή συζυγική σκέπη, από οπου διέρχονται και άλλα προσωπα, συγγενείς και φίλοι, οι οποίοι συντελούν στην φθορά των συζύγων, οι κεντρικοί πρωταγωνιστές της έγγαμης συμβίωσης χάνουν την επικοινωνία και τα προβλήματα εγκαθίστανται. Ωστόσο υπάρχουν και αντικειμενικοί λόγοι εξαιτίας των οποίων νιώθουν ότι πρέπει να μείνουν ενωμένοι, όπως η κοινή περιουσία, η δουλειά ή ακόμα περισσότερο τα παιδιά, γεγονότα, που αναβάλλουν κάθε απόφαση χωρισμου ή την αναβάλλουν και για χρόνια. Σε κάθε περίπτωση, το διαζύγιο είναι ένα οδυνηρό γεγονός, το οποίο ταξινομείται αμέσως μετά την απώλεια κάποιου αγαπημένου προσώπου στην κλίμακα των στρεσογόνων καταστάσεων. Με το διαζύγιο επηρεάζονται όλοι: οι δύο σύντροφοι, τα παιδιά, ακόμα και οι υπόλοιποι συγγενείς, αλλά και οι φίλοι. Νομικό διαζύγιο Ο ένας από τους δύο συζύγους αναζητά την βοήθεια του Δικηγόρου για να προχωρήσει στην αγωγή του διαζυγίου. Ο Bohannon αναφέρει ότι οι περισσότερες σχετικές νομοθεσίες στις δυτικές χώρες δεν επιδεικνύουν την απαραίτητη ευαισθησία ως προς τις ανάγκες των μελών της οικογένειας η οποία βρίσκεται στη διαδικασία διαζυγίου και δεν διαθέτουν τη σωστή δομή έτσι ώστε να είναι δυνατή η αποφόρτιση όλων των συναισθημάτων με κοινωνικά αποδεκτούς τρόπους κατά τη φάση του συναισθηματικού διαζυγίου. Κάποιοι Δικηγόροι μη έχοντας την κατάλληλη κατάρτιση και μη έχοντας εξασκηθεί όσο θα χρειαζόταν συντελούν στην ένταση και στις συγκρούσεις του ζεύγους, όπως επίσης στην υπονόμευση και στην χρησιμοποίηση μη σωστών τακτικών κατά την νομική διαδικασία. Βέβαια πολλοί το κάνουν αυτό με σκοπό το οικονομικό. Το διαζύγιο σε αριθμούς ➜ 1 στα 4 παντρεμένα ζευγάρια στην Ελλάδα χωρίζουν. ➜ 5 με 10 χρόνια μετά τη σύναψη του γάμου επέρχεται συνήθως η μεγάλη κρίση. ➜ 8% ήταν ο δείκτης διαζυγίων στην Ελλάδα το 1984, 15% το 1997 και 24% το 2005, ενώ σήμερα συνεχίζει να βρίσκεται σε ανοδική πορεία. ➜ 7 στις 10 αιτήσεις διαζυγίων στην Ελλάδα κατατίθενται από γυναίκες, αλλά τελικά αυτές ταλαιπωρούνται περισσότερο μετά το διαζύγιο. ΟΙ ΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΑΖΥΓΙΟΥ 1. Οξεία φάση Διαζυγίου: Την βιώνουν το ίδιο ο άνδρας και η γυναίκα. Η συμπεριφορά τους παρουσιάζει παλινδρομικά στοιχεία (ισχυρά εγώ, επιπόλαιοι ισχυρισμοί). Παρουσιάζουν συμπτώματα θυμού, πανικού, θλίψης. Ορισμένα ζευγάρια παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στην οξεία φάση, και φαίνεται σαν κάτι να τους κρατάει και να μην προχωρούν στη διάλυση του γάμου τους.
- Μεταβατική φάση:Το ζευγάρι πλέον, έρχεται σ’ επαφή με κάποιες πραγματικότητες που πριν δεν ήταν έτοιμο να τις δει. Καλούνται πρακτικά να δουν κάποιες αλλαγές που έχει επιφέρει το διαζύγιο. Εμφανίζονται οι εξωσυζυγικές σχέσεις που από την πλευρά των γυναικών παρουσιάζεται μία άρνηση. Είναι η περίοδος της αλλαγής. Το ζευγάρι (από κοινού, ή δικαστικά) παίρνει αποφάσεις επιμέλειας, που και με ποιον θα μείνουν τα παιδιά. Στην Ελλάδα το 99% η επιμέλεια των παιδιών δίδεται – από το δικαστήριο – στη μητέρα. Είναι πολύ σπάνιες οι περιπτώσεις να γίνει το αντίθετο. Σε πολύ ακραίες και δύσκολες περιπτώσεις γίνεται, να παίρνει ο πατέρας την επιμέλεια.
- Τελική φάση:Επικρατεί ένα καταλάγιασμα, τα παιδιά μένουν με έναν από τους δύο γονείς, γίνεται διαχωρισμός κάποιων θεωρητικών και πρακτικών ζητημάτων, και πολλά πράγματα φαίνονται τώρα διαφορετικά στη ζωή τους και για τους γονείς αλλά και για τα παιδιά.
Όταν υπάρχουν παιδιά Αν θέλετε να χωρίσετε αλλά διστάζετε επειδή υπάρχουν μικρά παιδιά, θα πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι τα παιδιά μπορεί να είναι μικρά, αλλά αντιλαμβάνονται και βιώνουν την ένταση, την ψυχρότητα, το θυμό, όταν αυτά υπάρχουν στο σπίτι στο οποίο ζουν. Έτσι, μπορεί να φτάσουν να νιώθουν ακόμα και ότι είναι αυτά υπεύθυνα για τη ζωή και τις αποφάσεις των γονιών τους, πράγμα που μπορεί να τους προκαλέσει επιπρόσθετα προβλήματα. Σίγουρα τα παιδιά στενοχωριούνται όταν οι γονείς τους χωρίζουν, αλλά αυτό είναι προτιμότερο από το να ζουν με δύο γονείς που είναι ψυχροί, επιθετικοί κλπ. ο ένας με τον άλλον. Αν τους εξηγήσετε και έχετε καλές σχέσεις μεταξύ σας και μαζί τους, τότε τα παιδιά θα κερδίσουν παρά θα χάσουν, όπως θα συνέβαινε αν μένατε σε ένα γάμο που δεν πήγαινε καλά. Συχνά η επίσκεψη σε έναν ψυχολόγο βοηθά σε αυτές τις περιπτώσεις, αν δηλαδή θέλετε να δώσετε άλλη μία ευκαιρία στη σχέση σας ή να χωρίσετε πολιτισμένα. Πώς θα το πείτε στα παιδια Σύμφωνα με τους ειδικούς, η ώρα της ανακοίνωσης είναι μία από τις πιο οδυνηρές στιγμές για τους γονείς. Τα παιδιά, σε όποια ηλικία και να βρίσκονται, δυσκολεύονται να αποδεχθούν ότι θα ζουν με τον ένα γονιό τους και ότι θα βλέπουν μόνο κάποιες φορές τον άλλον. Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι να τους το ανακοινώσετε μαζί στο σπίτι τους και σε ήρεμους τόνους. Αν ο ένας από τους δυο σας δεν είναι σε θέση να ελέγξει τον εαυτό του, τότε είναι καλύτερο ο χωρισμός να ανακοινωθεί από τον άλλον. Διαφορετικά, μπορείτε να ζητήσετε τη βοήθεια ενός κοινού φίλου. Αν τα παιδιά σας ανήκουν σε πολύ διαφορετικές ηλικιακές ομάδες, πρέπει να ανακοινώσετε το διαζύγιο συγχρόνως και στα δύο, αλλά μπορείτε μετά να πείτε ιδιαιτέρως λίγο περισσότερες λεπτομέρειες στο μεγαλύτερο παιδί. Η παρουσία του αδελφού ή της αδελφής λειτουργεί ως στήριγμα για τα παιδιά. Καλό είναι να μην πείτε στα παιδιά ότι χωρίζετε επειδή δεν αγαπιέστε πια. Στα μάτια του παιδιού η οικογενειακή αγάπη είναι δεδομένη και ιερή. Αν ακούσει ότι ο ένας γονιός έπαψε να αγαπά τον άλλον, θα σκεφτεί ότι ίσως αύριο ή σε λίγους μήνες θα πάψει να αγαπά και εκείνο. Επίσης, θα πρέπει να τους εμφυσήσετε σιγουριά και ασφάλεια για το μέλλον, να τους τονίσετε τις θετικές πλευρές της νέας κατάστασης (π.χ. ότι δεν θα υπάρχουν πια καβγάδες και θα είμαστε όλοι πιο χαρούμενοι) και να τους εξηγήσετε ότι δεν φέρνουν ευθύνη για το χωρισμό. Προσοχή όμως: Όσο μικρό κι αν είναι το παιδί σας, πρέπει οπωσδήποτε να δώσετε εξηγήσεις για τη μεγάλη απόφαση που πήρατε.